NARATIVNA ULOGA MUZIKE U TELEVIZIJSKIM SERIJAMA: Srbija 2000-2020.

Abstract

Studije televizijskih serija su relativno nove i prate stav javnosti koja im je dala određeni oblik legitimiteta. Od samog nastanka televizije teoretičari se trude da definišu žanr i oblik televizijskih serija stvarajući sve veći otklon od filma kao audio-vizuelnog formata. Televizijske serije jesu svojevrsna serija filmova u malom, posebno od pojave da je svaka epizoda zaokružena celina, a opet u funkciji kompletne serije. Muzika u televizijskim serijama, u tom smislu, gledaocu olakšava da priču prati danima, nedeljama, pa čak i godinama, identifikujući i melodijski, ritmički, tempom, orkestracijom vreme, likove i situacije. Autori televizijskih serija sve više promišljaju da li će se, s obzirom na budžet, odreći originalne muzike i potencijalno dobre reklame i uzeti in stock numere, ili će podržati nastanak autorske muzike koja će uvek biti zvučni sinonim, logo, dotične serije. S obzirom na brojnost epizoda, njihovo trajanje, instrumentalna muzika je za televizijske serije sekvencijalna i repetitivna, pevane pesme su anticipacipativne, participativne ili komentarišuće prirode. U tom smislu, muzički žanrovi, koliko god ih teško bilo razumeti i definisati, su bitan izbor za formulisanje istorijskog, emotivnog, psihološkog, geografskog ili nacionalnog narativa kojima se serije bave. Ideja ove disertacije je da analizira koji se muzički sastavi i žanrovi koriste u domaćim televizisjkim serijama i zašto. Kako zvuk/muzika pozicionira različite identitete neophodne za uspeh jedne serije? Koji su to postupci i alati kojima se koriste i reditelji i autori muzike – postoji li ustaljni patern, standard, ili su ovi prostori uslovili nove pristupe i forme. Da li je izbor žanra uslovljen estetskim kodovima, mitovima i oblicima televizijskih serija, što se u ovom slučaju preispituje kroz umetničku, narodnu, popularnu, duhovnu, džez i muziku filmova o kaubojima, u odabranim serijama nastalim u Srbiji između 2000. i 2020. godine. Takođe, u radu se preispituje i pitanje jezika i teksta u muzici televizijskih serija, kao etničke i ideološke identifikacije, ali i psihološkog i emotivnog raspoloženja. Pod lupu su stavljene i nove tendencije u popularizaciji muzike iz televizijskih serija i stvaranja kruga na relaciji – izbor muzike – publika – rejtinzi. Dubinu ovoj temi, daje konkretna studija muzike u televizijskim serijama (Nepobedivo srce, Senke nad Balkanom, Nemanjići, rađanje kraljevine, Državni službenik, Besa) o tome kako se domaći autori bave muzikom u odnosu na naraciju.

Studies of television series are relatively new and follow the attitude of the public that has given them a certain form of legitimacy. Since the very beginning of television, theoreticians have tried to define the genre and form of television series, creating an ever-increasing deviation from film as an audio-visual format. Television series are a kind of series of films in miniature, especially since the appearance that each episode is a rounded whole, and yet in the function of a complete series. Music in television series, in this sense, makes it easier for the viewer to follow the story for days, weeks, and even years, identifying the time, characters, and situations in terms of melody, rhythm, tempo, and orchestration. Authors of television series are increasingly considering whether, con-sidering the budget, they will give up original music and potentially good advertising and take stock tracks, or support the creation of original music that will always be a sound synonym, logo, of the series in question. Considering the number of episodes and their duration, the instrumental music for television series is sequential and repetitive, the songs sung are anticipatory, participatory or commenting in na-ture. In this sense, musical genres, however difficult to understand and define, are an important choice for formulating the historical, emotional, psychological, geographical or national narra-tive that the series deals with. The idea of this dissertation is to analyze which musical compositions and genres are used in domestic television series and why. How does sound/music position the various identities nec-essary for a series to succeed? What are the procedures and tools used by directors and authors of music - is there an established pattern, a standard, or have these spaces conditioned new ap-proaches and forms. Is the choice of genre conditioned by aesthetic codes, myths and forms of television series, which in this case is being examined through artistic, folk, popular, spiritual, jazz and music of movies about cowboys, in selected series created in Serbia between 2000 and 2020 . Also, the paper examines the issue of language and text in the music of television series, as ethnic and ideological identification, but also psychological and emotional mood. New trends in the popularization of music from television series and the creation of a circle in the relationship - choice of music - audience - ratings are also under scrutiny.